Grip op Wind
In de raadsvergadering van 26 september 2023 heeft de gemeenteraad gesproken over het aangekondigde Provinciaal beleid ‘Grip op Wind’. Het beleid voorziet in het aanwijzen van vier clustergebieden in de provincie Overijssel voor het plaatsen van (extra) windturbines. Een van de gebieden betreft ook een deel van de gemeente Staphorst.
Tijdens deze vergadering heeft Klaas Piel, namens de fractie van de ChristenUnie de volgende bijdrage gehouden
Voorzitter, de ChristenUnie heeft tijdens de raadsvergadering van 27 juni al enkele vragen gesteld over de toen aangenomen motie ‘Grip op wind’ in de provinciale-staten vergadering van Overijssel op 21 juni. De beantwoording van de vragen gaf toen duidelijkheid.
- Een groot gedeelte van het grondgebied van Staphorst in een clustergebied voor wind van de provincie Overijssel valt.
- De RES gerespecteerd wordt en het overleg met buurgemeenten goed gaat.
De brief die door de RSAB aan Gedeputeerde Staten, Provinciale Staten, Gemeenten en Waterschap is verzonden op 7 september 2023 was voor onze fractie een trigger om dit te agenderen voor een raadsvergadering om als raad eens van gedachten te wisselen over de strekking en mogelijke gevolgen voor een deel van het grondgebied van de gemeente Staphorst.
Ondertussen is het agendapunt aangevuld met een raadsmemo, informatie over de communicatie vanuit de provincie en de reactiebrief van de gemeente Staphorst aan de provincie op het voorgenomen beleid motie grip op wind, waarvoor dank aan het college dat deze informatie gedeeld en samengevoegd is bij dit agendapunt.
Op 27 juni was onze verbazing al groot hoe op 21 juni de beoogde coalitiepartijen van de provinciale staten al voor dat het coalitieakkoord gepresenteerd was, voor een motie vreemd stemden over ‘grip op wind’. Hoe betrouwbaar wil je zijn als bestuur door tijdens het spel de regels wijzigen van zo’n gevoelig proces? Op 6 juli presenteren vijf partijen in Overijssel het coalitieakkoord voor de komende 4 jaar: Schouder aan schouder. Met een visie en bestuursstijl die de afstand tussen overheid en haar inwoners moet verkleinen. Een overheid die meer tussen haar inwoners staat en hun perspectief centraal stelt. Ook mooie woorden over noaberschap, luisteren en verbinden, open en uitlegbaar, betrokkenheid en meedenken met initiatieven uit de samenleving.
Het papier is gewillig, wel de woorden maar niet de daden in ieder geval niet op energiebeleid. Hier gaat de provinciale coalitie voor een koerswijziging door regie te nemen voor de invulling van clusters/gebieden voor windenergie.
- De provincie gaat proactief initiatieven in behandeling nemen die door gemeenten niet op een redelijke termijn in behandeling worden genomen of via een ontwerp-vergunning ter inzage wordt gelegd.
- Optimalisatie van de gewezen clusters, zowel in ruimtelijke benutting als in tempo van de ontwikkeling.
Anders kan de provincie overgaan tot het maken van een uitnodigingskader/maatschappelijke tender. De provincie kan ook overgaan tot het voeren van actief grondbeleid om te komen tot een optimale invulling van een cluster. De provincie dreigt dus aan de voorkant al met het mes op de keel de clustergebieden vol te plannen met windturbines. Wat bedoelt de provincie met actief grondbeleid? Gaan ze uiteindelijk werkelijk zover dat ze grond gaan annexeren voor de bouw van windturbines? Naar ons idee zijn ze werkelijk de verbinding met de samenleving al verloren voor dat ze goed en wel aan de slag zijn gegaan. De grip op wind denken ze te winnen, maar de grip op de samenleving dreigen ze te verliezen.
Waardering spreken we uit richting het College van B&W Staphorst over de reactie die de gemeente heeft verzonden richting het college van GS van Overijssel.
Onze verbazing is ook groot nu het voelt alsof we de rekening gepresenteerd krijgen van onze jarenlange constructieve inzet en bijdrage met de reeds gerealiseerde initiatieven en de planvorming van de grootschalige opwek richting 2030, maar helaas geen complimentjes of schouderklopjes. Wat of waar is het verkeerd gegaan?
Om helder te krijgen waar we expliciet over spreken vinden wij als fractie van de ChristenUnie het ook belangrijk dat er een duidelijker beeld komt met begrenzing van de clustergebieden en zijn die grenzen dan hard of zacht en is er bijvoorbeeld ruimte voor een overgangsgebied? Laat er in ieder geval duidelijkheid komen waar winturbines in de toekomst volgens de provincie mogelijk gemaakt kunnen worden. Het zou goed zijn wanneer dit samen met de inwoners ‘van onderop’ van de geschetste gebieden gedaan gaat worden, zoals genoemd wordt in de uitgangspunten van het coalitieakkoord van de provinciale coalitiepartijen in Overijssel 2023. Is er bij het college al iets bekend hoe het provinciebestuur van Overijssel hier in Staphorst invulling gaat geven aan hun nieuwe bestuursstijl?
Gezien de problemen met de netcongestie (het elektra-netwerk) en het overaanbod van stroom op de momenten van veel zon en of wind, is een verdere versnelling op dit moment naar ons idee niet aan de orde. Mede gelet op de grote bijdrage die Staphorst al geleverd heeft gaat onze voorkeur uit om verder te gaan op de ingeslagen weg en binnen de RES-regio en het sub-regionale samenwerkingsverband ZSDZ te kijken wat haalbaar en behapbaar is voor zowel het energienetwerk als voor onze inwoners om op die manier de grip op de samenleving te waarborgen.
Klaas Piel
